ประวัติแม่ชีศันสนีย์ เสถียรสุต
แม่ชีศันสนีย์ เสถียรสุต
(นามเดิม : ศันสนีย์ ปัญญศิริ)
31 ตุลาคม พ.ศ. 2496 – 7 ธันวาคม พ.ศ. 2564
วันเกิดทางโลก : 31 ตุลาคม พ.ศ. 2496
ท่านเกิดที่ อำเภอบางปะหัน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา หลังจบการศึกษาจากโรงเรียนฝึกหัดครู วิทยาลัยครูพระนครศรีอยุธยา ได้ประกวด ‘มิสออด๊าซ’ ประจำปี พ.ศ. 2518 โดยได้รางวัลรองมิสออด๊าซ หลังจากนั้นได้ทำงานด้านประชาสัมพันธ์ เป็นนางแบบ และเป็นพิธีกรรายการโทรทัศน์ที่มีชื่อเสียงที่สุดคนหนึ่งในยุคนั้น
วันเกิดทางธรรม : 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2523 เมื่ออายุ 27 ปี ท่านสละทางโลกเข้าสู่บวรพุทธศาสนาด้วยการบวชชี ที่วัดศิริพงษ์ธรรมนิมิต โดยมี พระครูภาวนาภิธาน วิ. (เส็ง ยสินฺทโร) เป็นพระอุปัชฌาย์
หลักการทำงาน
ท่านแม่ชีศันสนีย์ ได้กล่าวถึงหลักการทำงานของท่านไว้ว่า "พระพุทธองค์ได้ตรัสไว้ว่า 'ธิดาของเราเป็นผู้มีปัญญามาก ฉลาดในทาง และมิใช่ทาง' การเดินทางอยู่บนหนทางที่ประกอบด้วยปัญญา ศีล สมาธิ หรืออริยมรรคมีองค์ 8 ทำให้ข้าพเจ้าอาจหาญโดยธรรม และสามารถพิสูจน์ได้ว่า ธรรมะศักดิ์สิทธิ์จริงและเห็นผลจริงเมื่อเราใช้จริง ด้วยลมหายใจเข้าที่สงบเย็นและมีลมหายใจออกที่เป็นประโยชน์ รู้จักใช้ปัญญาในการดำเนินชีวิต เพื่อเปลี่ยนจาก ‘การเป็นทุกข์’ สู่ ‘การเห็นทุกข์’ ดำเนินชีวิตอย่างรู้ ตื่น และเบิกบาน ดังอริยสัจจากพระโอษฐ์ที่ว่า 'การเป็นพระอริยเจ้าไม่ใช่สิ่งสุดวิสัย' อันเป็นพุทธประสงค์ขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ด้วยศักยภาพของมนุษย์ที่จะต้องไปให้ถึง คือการใช้โอกาสในการเกิดนี้เป็นการเกิดที่ไม่เกิดอีกแห่งทุกข์ และใช้ คุณธรรม 8 ประการของพระอารยตารามหาโพธิสัตว์ คือ ไม่มีความถือตัวอวดดี ไม่มีความโง่เขลา ไม่มีความอาฆาตพยาบาททั้งปวง ไม่มีความอิจฉาริษยา ไม่มีความคิดเห็นที่ผิด ไม่มีความโลภ ไม่มีความยึดมั่นถือมั่น และไม่มีความยึดติด ความเคลือบแคลงสงสัยทั้งปวง จึงทำงานอย่างสงบเย็น เป็นประโยชน์ ยากอย่างไรจะทำให้สำเร็จด้วยปัญญา”
พ.ศ. 2530 ก่อตั้ง ‘เสถียรธรรมสถาน’ กรุงเทพมหานคร
เพื่อเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกันอย่างสันติ โดยมีธรรมนำทาง ทำงานสร้างชีวิตในทุกช่วงวัย ตั้งแต่เกิดจนตาย เพื่อสร้างสังคมให้อยู่เย็นเป็นสุข พ้นทุกข์ร่วมกัน โดยสร้างให้สถานที่นี้เป็น ‘สวนธรรม’ ที่สัปปายะ ส่งเสริมการบรรลุธรรม มิใช่สวนสาธารณะ
กว่า 30 ปีที่ผ่านมา เสถียรธรรมสถานมีนวัตกรรมการฉุดช่วยเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องทั้งงานเชิงรุกและเชิงรับใน 3 สาขา ได้แก่ ‘งานสร้างโลกโดยผ่านเด็ก’ (งานเด็กและสตรีเพื่อส่งเสริมให้พ่อแม่ ครู ครอบครัว และโรงเรียน ร่วมกันพัฒนามนุษย์ตั้งแต่ปฏิสนธิจิตและทุกช่วงชีวิตของการเติบโต) ‘งานโลกสวยด้วยพระธรรม’ (งานนำธรรมะมาเผยแผ่ด้วยวิธีที่เหมาะกับคนแต่ละเพศวัย) และ ‘งานโลกสวยด้วยน้ำใจ’ (การส่งเสริมจิตอาสาสหวิชาชีพเพื่อส่งเสริมให้คนพึ่งตนเองได้และให้คนอื่นเป็น ใช้งานเป็นฐานแห่งการปฏิบัติธรรมและสร้างศานติสู่สังคม)
พ.ศ. 2560 ก่อตั้ง ‘ธรรมาศรม’ เพื่อเผยแผ่นวัตกรรม ที่เรียกว่า 'นวัตธรรมแห่งการฉุดช่วย' ให้คนทุกช่วงวัย ‘อยู่อย่างมีความหมายและตายอย่างมีคุณค่า’
พ.ศ. 2562 ก่อตั้ง เสถียรธรรมสถาน ‘หุบเขาโพธิสัตว์’ อำเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี เพื่อเป็นสถานปฏิบัติธรรมสำหรับพัฒนาโพธิจิตด้วยคุณธรรมของโพธิสัตว์ เป็นชุมชนชั่วคราวและชุมชนถาวรสำหรับนักบวชสตรีและผู้ปฏิบัติธรรม
ท่านเป็นผู้นำทางจิตวิญญาณ ที่ได้รับการยกย่องและได้รับรางวัลต่าง ๆ ทั้งในประเทศไทยและนานาชาติ อาทิ
-รางวัล ‘เพชรงามด้านการสาธารณสงเคราะห์’ รางวัลสำหรับผู้ทำคุณประโยชน์ด้านการสาธารณสงเคราะห์ ประจำปี 2560 ของมหาเถรสมาคม โดย สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงเมตตาประทานรางวัล
-รางวัล Spiritual Leadership Award จาก The Living Wellness Foundation ในฐานะผู้นำทางจิตวิญญาณในการยุติความรุนแรงในเด็กและสตรี
-สารคดีชีวิตของท่าน เรื่อง ‘A Walk of Wisdom’ ได้รับรางวัลหนึ่งในสิบสารคดียอดเยี่ยม ของ Santa Barbara International Film Festival พ.ศ. 2548
-รางวัล ‘เสียงแห่งความศักดิ์สิทธิ์’ (Spiritual Leadership Award on Breaking the Circle of Violence) จาก Living Wellness Foundation ประเทศสหรัฐอเมริกา ในฐานะผู้นำทางจิตวิญญาณในการยุติความรุนแรงในเด็กและสตรี พ.ศ. 2548
-รางวัล ‘ผู้อุทิศตนเพื่อมนุษยชาติ’ (Humanitarian Award) จาก Humanity In Unity (HIU) ของ Her Holiness Sai Maa Lakshmi Devi ณ เมืองเวลล์ รัฐโคโรลาโด ประเทศสหรัฐอเมริกา พ.ศ. 2551
-รางวัล ‘ผู้นำพุทธโลก’ (World Buddhist Outstanding Leader Award) พ.ศ. 2557
-รางวัล ‘ทูตสันติภาพด้านศาสนสัมพันธ์และสังคมสงเคราะห์ ในการประชุมสันติภาพโลก 2561’ ณ ศาลาว่าการเมืองสต็อกโฮล์ม ประเทศสวีเดน จากองค์การยุวพุทธศาสนิกสัมพันธ์แห่งโลก
วันคืนชีวิตสู่ธรรมชาติ : 7 ธันวาคม พ.ศ. 2564 ด้วยโรคมะเร็ง ณ อาคารธรรมาศรม เสถียรธรรมสถาน กรุงเทพมหานคร สิริอายุ 68 ปี 1 เดือน 7 วัน