‘จังหวะชีวิต’ สร้างจิตอาสาหัวใจโพธิสัตว์

ชีวิตมีจังหวะ มีขึ้นมีลง มีสุขมีทุกข์ เมื่อยอมรับและเข้าใจ เราจะมีชีวิตได้อย่างทุกข์น้อยลง  

ทุกข์ใดคงไม่เท่ากับทุกข์เพราะความ ‘เจ็บป่วย’ ของคนใกล้ชิด  ยิ่งเป็น ‘จิตป่วย’ เมื่อ 10 กว่าปีที่แล้วยิ่งเป็นทุกข์ที่มืดมนเพราะคนยังขาดความรู้ความเข้าใจ 

‘ครอบครัวกัลยาณชาติ’ ซึ่งเป็นจิตอาสาในงานธรรมนิเทศของเสถียรธรรมสถานมาตั้งแต่ยุคแรกๆ ก็เช่นเดียวกัน ต่างกันที่ความทุกข์ของครอบครัวนี้ได้เปลี่ยนเป็นความเข้าใจและแผ่ขยายเป็นเครือข่ายจิตอาสาหัวใจโพธิสัตว์ที่ใช้ ‘ครอบครัวเป็นหัวใจของการเยียวยา’ 

เมื่อสิบกว่าปีที่แล้วในยุคที่โรคทางจิตเวชยังไม่เป็นเรื่องตื่นตัวในสังคมไทย  พี่อ้อยและพี่เอื้อง (คุณทรงพรและคุณศริฎา กัลยาณชาติ) พบว่าน้องชายซึ่งเป็นจิตรกร  (อ๊อด-คุณเจษฎ์ กัลยาณชาติ) ป่วยเป็นโรคจิตเภท (Schizophrenia) เป็นเหตุให้พี่สาวทั้งสองต้อง ‘ตั้งสติ’ โดยหันมาศึกษาหาความรู้และเข้าอบรมเรื่องโรคจิตเวชที่ ‘สมาคมสายใยครอบครัว’ โรงพยาบาลศรีธัญญา เพื่อนำองค์ความรู้มาฟื้นฟูเยียวยาน้องชายที่รักจนมีอาการดีขึ้น  ขณะนั้นได้พบว่าสมาคมฯ ขาดกำลังคนทำงานด้านเผยแพร่ความรู้เรื่องโรคจิตเวชให้สังคมได้รับรู้ พี่สาวทั้งสองจึงสมัครเป็นจิตอาสาช่วยงานสมาคม ฯ และได้พบกับจิตอาสาอีกคนหนึ่งที่ช่วยงานด้านดูแลระบบเสียงและแต่งเพลง  คือ พี่ลาภ (พูลลาภ  ฤดีล้ำเลิศสกุล) ซึ่งมีคุณแม่ป่วยด้วยโรคซึมเศร้า  ต่อมาใน พ.ศ. 2555  สมาคมสายใยครอบครัว   ได้เปิดศูนย์ฟื้นฟูผู้ป่วยจิตเวช  ที่ตำบลก้อนแก้ว   จังหวัดฉะเชิงเทรา   แต่ขาดคนไปบริหารดูแลศูนย์แห่งนั้น   พี่เอื้องและพี่ลาภจึงอาสาไปบริหาร   ทั้งยังชวนพี่อ้อยและอ๊อด น้องชาย ไปเป็นจิตอาสาช่วยงานที่นั่นด้วย   

หลังจากห่างไปจากเสถียรธรรมสถานเพื่อเป็นจิตอาสาดูแลผู้ป่วยจิตเวชจนมีความรู้และประสบการณ์แล้ว  พ.ศ. 2556 พี่ๆ จึงกลับมาอีกครั้งเพื่อขออนุญาตท่านแม่ชีศันสนีย์ เสถียรสุต ว่าขอทำโครงการ  ‘Mindfulness Workshop’ เพราะตระหนักว่ายังมีผู้ป่วยและครอบครัวอีกมากมายที่เผชิญความทุกข์เช่นเดียวกัน  โดยเสนอให้จัดอบรมด้านสุขภาพจิตแก่ผู้ปฏิบัติธรรมเพื่อเป็นการสร้างภูมิคุ้มกันใจให้ห่างไกลจากโรคจิตเวช   ท่านจึงเมตตาตั้งชื่อการอบรมนี้ว่า  ‘คอร์สจังหวะชีวิต’ พร้อมจัด ‘ห้องจังหวะชีวิต’ ที่มีบรรยากาศผ่อนคลายให้  

ในยุคนั้นโรคทางจิตเวชยังเป็นเรื่องแปลกใหม่ในสังคม เมื่อทุกข์ใจคนมักจะมาปฏิบัติธรรมมาปรับทุกข์กัน มากกว่าที่จะไปพบจิตแพทย์ แต่ท่านแม่ชีศันสนีย์ชี้แนะว่าหากจิตยังฟุ้งซ่านมากย่อมไม่สามารถปฏิบัติธรรมตามปกติได้  ต้องมีกระบวนการทำให้สงบลงหรือมีการช่วยเหลือที่เฉพาะเจาะจงมากขึ้นด้วย   ท่านจึงสนับสนุน ‘คอร์สจังหวะชีวิต’ เพื่อให้ผู้ที่มีความเครียดมากได้มีที่ปรึกษา ผู้ที่มีอาการของโรคที่ต้องรับยาและดูแลอย่างถูกวิธีจะได้มีช่องทางเข้าถึงการรักษาที่ถูกต้อง 

นับแต่นั้นมาจึงเกิดทีมจิตอาสา ‘สบายใจ 555’ ประกอบด้วย อ้อย เอื้อง ลาภ และอ๊อด  รวมทั้ง เหน่ง (ณกฤศ จิรารัฐพัชร) ซึ่งเป็นนักดนตรีอาชีพแนวดนตรีไทยร่วมสมัยและเป็นผู้สีซออู้ในละครเรื่องบุพเพสันนิวาส  รวมตัวกันจัด workshop "คอร์สจังหวะชีวิต" โดยใช้ศิลปะและดนตรีเพื่อการเยียวยา(Music and Arts Therapy)  เป็นประจำที่เสถียรธรรมสถานโดยเป็นส่วนหนึ่งของหลักสูตรศิลปะการดำเนินชีวิตด้วยอานาปานสติภาวนา  

ต่อมาใน พ.ศ. 2557  ทีมสบายใจ 555 ได้จัดอบรม ‘การฟังด้วยหัวใจ’ (Deep listening) สำหรับจิตอาสาที่สนใจให้บริการจิตปรึกษารับฟังความทุกข์ (Peer Counseling)  เพื่อให้บริการรับฟังความทุกข์แบบตัวต่อตัวที่เสถียรธรรมสถาน   โดยให้บริการที่ ‘มุมสบายใจ’  เพิ่มทีมจิตอาสามาอีกประมาณ 15 คน

แม้ว่าใน พ.ศ. 2560 อ๊อดได้จากไปด้วยภาวะหัวใจล้มเหลว กิจกรรมดังกล่าวยังเป็นเพื่อนร่วมทุกข์กับผู้คนมากมาย จนกระทั่ง พ.ศ. 2562 มีการระบาดของโควิด-19 จึงปรับรูปแบบกิจกรรมมาเป็นการให้บริการผ่านทางโทรศัพท์แทน  และหลังจากการระบาดของโควิด 19  ใน พ.ศ. 2565  สถานการณ์ที่ประเทศไทยมีผู้ป่วยด้วยโรคจิตเวชเพิ่มขึ้นมากมาย  ทีมสบายใจ 555 จึงถือว่าเป็น ‘จิตอาสาหัวใจโพธิสัตว์’ ที่ใช้ธรรมเคียงคู่ไปกับความรู้และประสบการณ์  ทั้งฉุดช่วยผู้คนที่ตกอยู่ในห้วงทุกข์และทำงานที่สร้างกุศลให้ระลึกถึงน้องชายผู้เป็นแรงบันดาลใจ ดังคำสอนที่ท่านแม่ชีศันสนีย์กล่าวว่า ‘คนที่รักตายจาก แต่ความรักยังอยู่’   

'บริการจิตปรึกษารับฟังความทุกข์  (Peer Counseling)' มีการให้บริการทางโทรศัพท์และ Line Official  @friendok  โดยทีมจิตอาสา  "เพื่อนเข้าใจเพื่อน"  โดยไม่ได้คิดค่าบริการใดๆ  

‘คอร์สจังหวะชีวิต’  เปิดให้บริการที่เสถียรธรรมสถาน  ทุกวันอาทิตย์ที่ 2 และที่ 3 ของทุกเดือน  โดยสมัครร่วมปฏิบัติธรรมในหลักสูตรศิลปะการดำเนินชีวิตด้วยอานาปานสติภาวนา (3 วัน 2 คืน) หรือร่วมแบบไปกลับในวันครอบครัวแห่งสติ วันอาทิตย์ที่สามของทุกเดือนที่ https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSc_3VqAU7MxA2QNs5lkxIlh3IvlWO26dscVHG2Kz5DegGv5Nw/viewform สนใจสอบถามได้ที่ไลน์  @sdsfamily 

#จังหวะชีวิต

#จิตอาสาหัวใจโพธิสัตว์

#วันครอบครัวแห่งสติ

#สร้างโลกน่าอยู่ด้วยคนรุ่นใหญ่